Dominantie
Of vriendschap?
Roedelleider vs gelijkwaardig
Wolven
In de jaren 1970-1980 werd er door bioloog Dr. L. David Mech en zoöloog Schenkel onderzoek gedaan naar het sociale gedrag van wolven. Tijdens het onderzoek werd het dominantiemodel bij wolven bevestigd. Er waren veel spanningen en vechtpartijen binnen de groep. Uit het onderzoek bleek dat er binnen de groep wolven een duidelijke leider was en dat de andere wolven onderaan de dominantieladder stonden.
Dominantietheorie
Met de uitkomst van dit onderzoek werd er op hondenscholen bijna standaard les gegeven volgens de dominantietheorie. Als mens ben je de leider van de roedel, de zogenaamde roedelleider. Een hond moet zijn baas volgen en als hij dat niet doet dan volgt er een correctie.
Regels dominantietheorie:
- De mens eet eerst, daarna de hond
- De mens loopt altijd voorop
- De hond loopt achter of naast de mens
- Pak regelmatig het voer van je hond af
- De hond mag niet op de bank liggen
- Bij niet luisteren geef je een correctie
Fout onderzoek!
Maar al snel bleek dat er fouten zijn gemaakt tijdens het onderzoek en Dr. L. David Mech heeft zelf bevestigd dat de uitslag van het onderzoek niet klopte. Helaas kwam dit nieuws niet aan bij de hondenscholen en die gingen door met lesgeven in de dominantietheorie.
Wat is er precies fout gegaan tijdens het onderzoek? Wolven in het wild leven in grote families. De dieren kennen elkaar, leven in harmonie en werken met elkaar samen. Er is geen machtsstrijd. De wolven in het onderzoek waren vreemden voor elkaar, leefden in een kleine ruimte in gevangenschap en kregen te weinig voedsel aangeboden. Vergelijk het maar eens met mensen. Sluit een groep mensen die elkaar niet kennen op in een kleine ruimte en geef ze te weinig eten. Ik weet zeker dat ze veel asociaal en agressief gedrag laten zien. De wolven in het onderzoek lieten vele malen meer agressie zien dan wolven die in de vrije natuur leven.
Harmonie i.p.v. hiërarchie
Honden zijn van nature geen dominante dieren die de baas willen zijn. Ze leven graag in harmonie met de mensen om hun heen. Probleemgedrag heeft altijd een oorzaak en heeft vaak te maken met angst of onzekerheid. Ook zelfbelonend gedrag kan een oorzaak zijn van probleemgedrag.
Eten afpakken
Laten we nog even terug gaan naar de ouderwetse dominantietheorie. Een ouderwetse oefening is dat je het eten van de hond afpakt om te laten zien dat jij de baas bent.
Beeld je nu het volgende in: je hebt trek en wilt net beginnen aan een heerlijk bord warm avondeten. Maar dan komt er iemand langs die je bord weghaalt, jou een paar minuten laat wachten, en vervolgens je bord weer terug geeft. Hoe voelt dit voor jou? Dit is dus een ouderwetse ‘dominantieoefening’ die je niet moet doen bij je hond. Wel kan je trainen dat een hond iets los laat als jij dat wilt, maar dat leer je je hond stapsgewijs aan en op een positieve manier. Zie het filmpje loslaten onderaan op deze pagina.
Op de bank
Een hond ligt graag op de bank omdat:
- de hond graag gezellig bij jou is
- de hond vanaf de bank alles goed kan zien
- de bank zachter is dan de vloer
En dus niet omdat hij de baas wilt zijn over jou. Uiteraard kan je de hond leren dat hij niet op de bank mag liggen, bijvoorbeeld omdat je niet wilt dat de bank vies wordt of omdat er geen ruimte genoeg is. En dat is prima. Zorg dan wel voor meerdere fijne ligplekken in huis, volwassen honden slapen ongeveer 12 uur per dag en senior honden soms wel 18 uur. Ze vinden het fijn om te kunnen kiezen waar ze slapen.
Vriendschap
Gelukkig werken steeds meer hondenscholen op basis van de nieuwste beloningsgerichte trainingsmethoden, bijvoorbeeld clickertraining. Het voordeel van een beloningsgerichte training is dat de hond tijdens het oefenen geen angst ervaart. Zonder angst kan er een onvoorwaardelijke vriendschap ontstaan tussen mens en hond. En dat is het mooiste wat er is.
Interessante websites
Lees meer over dominantie:
INTERESSANTE VIDEO'S
Video’s over dominantie bij honden
Video: Loslaten
- Bron: Hondenschool de Gabber
- Duur: 1.24 min
Ik wil geen roedelleider zijn
- Bron: Doggo.nl
- Duur: 2.50 min
Podcast dominantie
- Bron: www.moniquebladder.nl
- Duur: 43:43 min
Wat mijn klanten zeggen
Geduld en rust
“Met onze snelle, gevoelige en daardoor soms al snel drukke en wat gespannen Golden Retriever Jorres nu twee keer een les bij Maaike gevolgd. Hoewel al 10 jaar oud valt er altijd te leren, zo bleek maar weer! Zeker ook voor mij als ‘baas’. Ontspannen lopen aan de lange lijn is zoiets.
Met het geduld en de rust die Maaike uitstraalt, het leren ‘lezen’ van je hond en het gebruik van de snuffelbakken lukte dat goed. Hier gaan we mee verder!”
Plezierig en ontspannen
“Op woensdag 8 september samen met Maaike een wandeling gemaakt met Izzy mijn Nederlandse schapendoes. Ze is aangevallen door een andere hond toen ze 5 maanden oud was en daarna was ze erg angstig voor andere grote honden. Ik heb veel goede tips gehad over het omgaan met de angst van Izzy. Het ging op een erg plezierige en ontspannen manier. Maaike heeft mij doorverwezen naar gedragstherapeut Vincent Oomen, hij helpt mij nu verder met het begeleiden van Izzy. We zijn nu een aantal weken verder en het gaat al veel beter.”
Aandacht voor gedrag
“Inmiddels heb ik samen met mijn enthousiaste Chica een aantal erg leuke lessen van je gehad. Het was fijn dat je vertelde waarom we de oefeningen op een bepaalde manier moeten doen en ook de feedback na een oefening was erg prettig. De snuffelbakken voor de honden tijdens uitleg was echt super, Chica ontlaadde daardoor goed waardoor ze weer ontspannen was bij de volgende oefening. Er was sowieso veel aandacht voor het gedrag van de honden: waar dit vandaan komt en wat je er het beste mee kan doen. Ik heb weer een hoop geleerd! Leuke oefeningen en je hebt een hele fijne manier van les geven, we komen snel weer voor een les! Ga zo door!”
Terrastraining
“Rosa is van nature een geweldige en leergierige hond, maar toch waren er nog wat puntjes die niet helemaal goed gingen. Na een eerste ochtend met Maaike, waarin ze eerst Rosa heeft geobserveerd, maakten we samen een plan om op speelse wijze bij te leren. In de vervolgsessie heb ik geleerd wat ik goed en fout deed en hebben we samen de puntjes op de i gezet. Zo hebben we een plan gemaakt om Rosa te leren rustig te blijven liggen op een terras. Ik ben heel blij dat Maaike Rosa en mij zo goed heeft kunnen helpen.”
Duidelijk en vriendelijk
“Vorige week heb ik een hondentraining bij je gevolgd en ik ben erg enthousiast over jouw manier van les geven. Je bent duidelijk en vriendelijk en straalt ook uit dat jij er zelf veel plezier in hebt. Je betrekt ons actief bij de les door de vragen die je aan ons stelt, bijvoorbeeld: wat zie je gebeuren bij de hond bij een bepaalde oefening. Wij hebben al veertig jaar honden en toch heb ik weer wat over hondengedrag geleerd wat ik nog niet wist!”
Clickerworkshop
“Ik heb een paar lessen gevolgd samen met mijn jonge Border Colli Max. De clicker vind ik super om mee te werken. Max had het al snel door. Ik vond het nog best lastig om zelf hond te spelen tijdens het oefenen met de clicker. Maar je hebt het erg goed uitgelegd. Je betrekt de baas goed bij de oefeningen. Het is niet alleen de hond die het moet leren. Ik ben trots op je!”